Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 3 Απριλίου 2012

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ή ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ (ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ)


1. Γεωθερμία ή πετρέλαιο;
Το πιο σημαντικό πλεονέκτημα της χρήσης γεωθερμίας είναι η πλήρης ανεξαρτητοποίηση από το πετρέλαιο θέρμανσης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της Βόρειας Ελλάδας όσον αφορά στο γεωθερμικό δυναμικό της είναι ότι το άμεσα (με γεωτρήσεις) αξιοποιήσιμο θερμοενεργειακό δυναμικό στη Μακεδονία και Θράκη ξεπερνά σε ισχύ τα 200 MWt και μπορεί να αντικαταστήσει 160.000 Τ.Ι.Π./έτος (Τ.Ι.Π. = Τόνοι Ισοδυνάμου Πετρελαίου. Συνεπώς λέμε αντίο στη χρήση πετρελαίου με την χρήση του ασφαλούς συστήματος γεωθερμίας (η χρήση του συμβατικού λεβητοστασίου ίσως θα μπορούσε να αποδειχθεί και επικίνδυνη κάποιες φορές λόγω της μερικής συντήρησής του, 1 στους 2 δεν συντηρείται σωστά).
Όσον αφορά στο ρεύμα, η ενέργεια που καταναλώνεται είναι πολύ μικρή, θα μπορούσαμε να πούμε όση ενέργεια καταναλώνει ένα ψυγείο. Συνεπώς οι δαπάνες για θέρμανση και κλιματισμό μειώνονται κατά 25% - 75%. Με τις αντλίες θερμότητας, που επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε, έχουμε τον μέγιστο βαθμό απόδοσης με την χαμηλότερη δυνατή κατανάλωση. http://www.boudouri.gr/erotiseis1.php

2. 2. Γιατί να προτιμήσω την μέθοδο της γεωθερμίας;
Σήμερα, που οι τιμές του μαύρου χρυσού έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, η ανάγκη για χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε) με στόχο την μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο, γίνεται επιτακτική. Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου φαίνεται ότι αυξάνεται συνεχώς και προβλέπεται να κορυφωθεί το 2010 – 2025.
Συνεπώς η ύπαρξη μιας καινοτομίας στο χώρο της θέρμανσης και του δροσισμού με την μέθοδο της γεωθερμίας συγκεκριμένα, ήταν απαραίτητη. Βέβαια καινοτομία χαρακτηρίζεται για τα δικά μας ελλαδικά δεδομένα καθόσον η γεωθερμία είναι ευρέως γνωστή και χρησιμοποιείται από ευρωπαϊκές, και όχι μόνο, χώρες εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Η γεωθερμική ενέργεια μπορεί να συμβάλλει περισσότερο και με τον πιο επιτυχή τρόπο στην κατανάλωση και παράλληλα εξοικονόμηση ενέργειας, επειδή παρουσιάζει την υψηλότερη εγκατεστημένη ισχύ καθώς και το σημαντικό πλεονέκτημα ότι είναι διαθέσιμη όλο το 24ωρο (ημέρα και νύχτα), σε όλη τη διάρκεια του χρόνου και επιπλέον δεν επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες, όπως η ηλιακή και η αιολική.
Η χώρα μας, με χρήση των ορυκτών καυσίμων (λιθάνθρακα και πετρελαίου), εμφανίζει έναν μεγάλο βαθμό εξάρτησης, άνω του 65%. Και αν συνειδητοποιήσουμε ότι τα επόμενα χρόνια οι τιμές του πετρελαίου θα υπερτριπλασιαστούν, με την αύξηση της ενεργειακής ζήτησης να φτάνει το 50% και τα αποθέματα να μειώνονται χαρακτηριστικά, καταλαβαίνουμε ποια θα είναι η κατάληξη της εικόνας της ενεργειακής πολιτικής.
Η εξασφάλιση της οικονομίας του καταναλωτή, όσον αφορά στο δροσισμό, είναι δεδομένη μέσα από την σύγκριση με ένα συμβατικό σύστημα κλιματισμού, για να γίνει εμφανέστερη η βαρυσήμαντη διαφορά. Είναι γεγονός η απαραίτητη χρήση κλιματιστικών κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού όπου παρατηρείται η δραματική πτώση της απόδοσής τους και την αδυναμία τους να δροσίσουν ικανοποιητικά το χώρο. Αυτό συμβαίνει γιατί η συσκευή καλείται να αποβάλει θερμότητα σε ένα περιβάλλον ήδη κορεσμένο από θερμικό φορτίο (το εξωτερικό περιβάλλον του σπιτιού) και καταβάλει μια μάταιη προσπάθεια καταναλώνοντας υπερβολικά ποσά ηλεκτρικής ενέργειας.
Αν όμως η κλιματιστική συσκευή απέβαλε τη θερμότητα σε ένα ψυχρότερο περιβάλλον, όπως αυτό του εσωτερικού του εδάφους, όπου η θερμοκρασία δεν ξεπερνάει περίπου τους 20°C, τότε η απόδοσή της θα ήταν πάρα πολύ μεγάλη και η οικονομία σε ηλεκτρική ενέργεια τεράστια.

http://www.boudouri.gr/erotiseis2.php

3. 3. Τι προϋποθέσεις πρέπει να πληρεί το οίκημά μου;
Η εγκατάσταση ενός γεωθερμικού συστήματος είναι εύκολη υπόθεση για τον καθένα. Αρκεί να ενημερωθεί κατάλληλα και να αντιληφθεί τις επιλογές που πρέπει να κάνει για την επίτευξη του μέγιστου οφέλους του.
Δεν υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί το οίκημα, καθόσον ακόμα και σε ένα ήδη υπάρχον κτισμένο περιβάλλον (οίκημα) μπορεί να εγκατασταθεί ένα τέτοιο σύστημα. Η ύπαρξη κάποιας έκτασης στον εξωτερικό χώρο θα ήταν χρήσιμη (για την διάνοιξη των γεωτρήσεων) όπως επίσης και η κατάλληλη διαμόρφωση του λεβητοστασίου (τετραγωνικά) εφόσον τα μηχανήματα θέρμανσης-δροσισμού χώρου, προετοιμασίας και αποθήκευσης ζεστού νερού και οι απαραίτητοι συλλέκτες θα καταλαμβάνουν κάποιο χώρο μέσα σε αυτό, ανάλογα με το μέγεθος των απαιτήσεων θέρμανσης και δροσισμού που θέλουμε να καλύψουμε στο εκάστοτε οίκημα..
Πέραν τούτου, αυτό που είναι άκρως απαραίτητο είναι η έκδοση ειδικής άδειας με βάση την Υ.A. Δ9Β, Δ/Φ166/ΟΙΚ 18508/5552/207 για «εγκατάσταση για ιδία χρήση ενεργειακών συστημάτων θέρμανσης – δροσισμού χώρων μέσω εκμετάλλευσης της θερμότητας των γεωλογικών σχηματισμών και των νερών, επιφανειακών και υπογείων, που δεν χαρακτηρίζονται γεωθερμικό δυναμικό», με την χρήση απαραίτητων δικαιολογητικών εγγράφων, που αυτό είναι προϋπόθεση της έναρξης εγκατάστασης για το εκάστοτε οίκημα και όχι για μεμονωμένες περιπτώσεις.
http://www.boudouri.gr/erotiseis3.php

4. Πρέπει να αλλάξω τα σώματα καλοριφέρ για να εγκαταστήσω γεωθερμικό σύστημα;
Επιπλέον αυτό που είναι σημαντικό να τονιστεί είναι ότι δεν χαρακτηρίζεται απαραίτητη η αλλαγή των πιθανών συμβατικών σωμάτων που εμφανίζονται στο χώρο. Η εγκατάσταση μπορεί να διεκπεραιωθεί κανονικά. Βέβαια η απόδοση του συστήματος μπορεί να αγγίξει το 100% με κάποιο σύστημα ενδοδαπέδιας θέρμανσης ή με την μέθοδο των fan-coils. http://www.boudouri.gr/erotiseis4.php

5. Θα χρειαστώ πρόσθετο σύστημα θέρμανσης;
Τα συστήματα γεωθερμικών αντλιών θερμότητας είναι στις περισσότερες περιπτώσεις ικανά να καλύψουν όλες τις ανάγκες θέρμανσης και δροσισμού χωρίς να χρειάζεται εγκατάσταση και κάποιου άλλου συστήματος θέρμανσης δροσισμού ως βοηθητικό.
Τα συστήματα γεωθερμικών αντλιών θερμότητας χρειάζονται ηλεκτρική ενέργεια ώστε να λειτουργήσουν η αντλία θερμότητας, τα βοηθητικά (αντλίες κυκλοφορίας κλπ.) και σε κάποιες περιπτώσεις για να επιτευχθούν τα επιπλέον ποσά θερμότητας. Η ηλεκτρική ενέργεια που απαιτείται είναι πραγματικά μικρή 1/3 έως 1/6 συγκρινόμενη με αυτή που απαιτούν άλλα συστήματα θέρμανσης-δροσισμού για λειτουργία. Το κόστος του γεωθερμικού εναλλάκτη μπορεί να μειωθεί αν χρησιμοποιηθούν και συμβατικά συστήματα. http://www.boudouri.gr/erotiseis5.php

6. Μπορώ να συνδυάσω το σύστημα ΓΑΘ με άλλα συστήματα θέρμανσης δροσισμού;
Εγκαθιστώντας ένα σύστημα ΓΑΘ μπορείτε να αξιοποιήσετε και άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η υδροηλεκτρική ή η ηλιακή ή η αιολική.
Οι ΓΑΘ μπορούν να πολλαπλασιάσουν κάθε «υδροηλεκτρική» κιλοβατώρα για κάλυψη θερμικών ή ψυκτικών αναγκών εύκολα και οικονομικά καθώς το κόστος ενός γεωθερμικού εναλλάκτη ανοικτού κυκλώματος είναι σχεδόν μηδενικό στις συγκεκριμένες εφαρμογές.
Η διαστασιολόγηση ενός γεωθερμικού εναλλάκτη κλειστού κυκλώματος γίνεται βάσει των ετήσιων ενεργειακών αναγκών, αν εγκατασταθούν και ηλιακοί συλλέκτες το μέγεθός του μπορεί να ελαττωθεί και επιπλέον θα μειωθεί το λειτουργικό κόστος της εγκατάστασης είτε με την άμεση θέρμανση του κτιρίου όταν υπάρχει έντονη ηλιοφάνεια είτε με την αύξηση της αποδοτικότητας της ΓΑΘ με την προσαγωγή θερμότερου νερού σε αυτή. http://www.boudouri.gr/erotiseis6.php

7. Θα έχω ζεστό νερό για χρήση χειμώνα - καλοκαίρι;
Για εξοικονόμηση χρημάτων και ενέργειας υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί το σύστημα γεωθερμικής αντλίας θερμότητας για παροχή ζεστού νερού προς χρήση.
Το ζεστό νερό χρήσης παράγεται δωρεάν κατά την θερινή περίοδο αφού αποτελεί παραπροϊόν της διαδικασίας δροσισμού. Κατά την χειμερινή περίοδο το ζεστό νερό που μπορεί να παραχθεί από τις ΓΑΘ είναι πολύ πιο οικονομικό από οποιοδήποτε άλλο σύστημα και αγγίζει τους 55 °C – 60 °C.
Για να εξασφαλίσετε το ζεστό νερό χρήσης του κτιρίου απαιτείται να εγκατασταθεί ένα Boiler και ένα Speicher (μηχάνημα αποθήκευσης ζεστού νερού) στην περίπτωση ύπαρξης συμβατικών σωμάτων ή μόνο το Boiler σε περίπτωση επιδαπέδιας θέρμανσης ή fan – coils. http://www.boudouri.gr/erotiseis7.php

8. Σε πόσο χρονικό περιθώριο ολοκληρώνεται η εγκατάσταση;
Οι εργασίες μπορούν να οργανωθούν και να ολοκληρωθούν σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα και αυτό βέβαια έγκειται στην εμπειρία και την εξοικείωση με το αντικείμενο του εκάστοτε εγκαταστάτη γεωθερμικού συστήματος. Η πλέον χρονοβόρα διαδικασία περιορίζεται στην έκδοση της προαναφερθείσας άδειας. Κατόπιν της έκδοσης αυτής, η διαδικασία μπορεί να υλοποιηθεί από την επιχείρησή μας, το αργότερα μέσα σε δύο (2) μήνες (χρονικό διάστημα που θεωρείται μικρό για ένα τέτοιου είδους έργο). http://www.boudouri.gr/erotiseis10.php

9. Ποιο είναι το κόστος της εγκατάστασης;
Η τιμή του κόστους εγκατάστασης εξαρτάται από τα τετραγωνικά του χώρου που θέλουμε να καλύψουμε και προκύπτει από μελέτη του εξειδικευμένου team της επιχείρησης σε συνδυασμό και με την καθοδήγηση των ελβετικών εταιρειών που συνεργαζόμαστε. Η τιμή περιλαμβάνει τις διεργασίες από την διάνοιξη μίας γεώτρησης στην συγκεκριμένη περίπτωση, την σωλήνωση, την σύνδεση με το εσωτερικό του σπιτιού και την δημιουργία ολόκληρου του λεβητοστασίου με την εγκατάσταση της θερμαινόμενης αντλίας και του απαραίτητου μηχανήματος για προετοιμασία ζεστού νερού.
(Ο αριθμός των γεωτρήσεων εξαρτάται επίσης από τα τετραγωνικά του χώρου που θέλουμε να καλύψουμε και μπορεί να κυμανθεί από μία έως όσες απαιτεί η θερμαινόμενη αντλία που εγκαθιστάται).
http://www.boudouri.gr/erotiseis11.php

10.Θα μπορώ να έχω οικονομική απόσβεση της επένδυσής μου;
Μιλώντας για οικονομική απόσβεση θα μπορούσαμε να τονίσουμε ότι μέσα σε έξι, ίσως επτά χρόνια επιτυγχάνεται πλήρως, ανάλογα βέβαια με την εκάστοτε χρήση. http://www.boudouri.gr/erotiseis12.php


.

ΑΠΕ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ

Στοιχεία: ΕΛΛΣΤΑΤ, ΤτΕ

Η ανάγκη για τη χρήση των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) δημιουργήθηκε από τα μειονεκτήματα που παρουσιάζουν οι συμβατικές μέθοδοι παραγωγής ενέργειας (από πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ορυκτά καύσιμα, ουράνιο ή άλλα σχάσιμα υλικά). Όλα τα παραπάνω καύσιμα εξαντλούνται σταδιακά κάνοντας φανερή την ύπαρξη ενός ενεργειακού προβλήματος. Επίσης δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στο περιβάλλον όπως η μόλυνση της ατμόσφαιρας, των θαλασσών, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η αραίωση του στρώματος του όζοντος.

Μορφές Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

Ηλιακή ενέργεια. Άμεση εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας. Φωτοβολταϊκά συστήματα με τα οποία μετατρέπεται η ηλιακή ενέργεια απευθείας σε ηλεκτρική. Ενεργητικά Ηλιακά Συστήματα στα οποία η ηλιακή ακτινοβολία μετατρέπεται και αποθηκεύεται με μορφή θερμότητας σε κάποιο ρευστό. Παθητικά Ηλιακά Συστήματα τα οποία βασίζονται στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των κτιρίων ώστε να μεγιστοποιείται η εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας στη θέρμανση-ψύξη, φωτισμό

Αιολική ενέργεια. Εκμεταλλεύεται την κινητική ενέργεια των ανέμων την οποία οι ανεμογεννήτριες μετατρέπουν πρώτα σε μηχανική και μετά σε ηλεκτρική

Γεωθερμική Ενέργεια. Χρησιμοποιούνται τα θερμά νερά (ή ατμοί) που είναι αποθηκευμένα στο υπέδαφος σε θερμικές εφαρμογές ή για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας

Βιομάζα. Κάθε υλικό που συναντάμε στη φύση περιέχει χημική ενέργεια η οποία με καύση μετατρέπεται σε θερμική

Υδροηλεκτρική Ενέργεια. Η εκμετάλλευση υδατοπτώσεων για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας

Ενέργεια της θάλασσας. Ενέργεια από κύματα και παλίρροιες

Αστικά Απορρίμματα. Διαχείριση και ενεργειακή εκμετάλλευση των απορριμμάτων

Πλεονεκτήματα

Προστασία περιβάλλοντος. Όλες οι μορφές ΑΠΕ είναι καθαρές χωρίς ρύπους στο περιβάλλον, και χωρίς απόβλητα.

Σχεδόν μηδενικό κόστος λειτουργίας. Το μηδενικό κόστος πρώτης ύλης σε συνδυασμό με την ελάχιστη συντήρηση των συστημάτων δίνει σαν αποτέλεσμα πολύ μικρό κόστος λειτουργίας.

Ανεξάντλητες πρώτες ύλες.

Απεξάρτηση από τα συμβατικά καύσιμα

Ανεξαρτησία από κεντρικά δίκτυα διανομής και των συμφερόντων τους

Αδιάλειπτη παροχή ενέργειας

Μικρές απώλειες. Τα συστήματα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες μορφές εγκαθίστανται συνήθως κοντά στο τόπο της κατανάλωσης. Έτσι έχουμε πολύ μικρές απώλειες στην μεταφορά του ρεύματος και δεν είναι αναγκαία η δημιουργία δικτύου.

Η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή, αιολική, γεωθερμική και ενέργεια βιομάζας έχουν τη μικρότερη επίδραση στο περιβάλλον. Αυτές οι "φιλικές προς το περιβάλλον" πηγές ενέργειας δίνουν στον καταναλωτή ένα εναλλακτικό τρόπο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αυτόν με τη χρήση άνθρακα, πυρηνικής ενέργειας, φυσικού αερίου, πετρελαίου και μεγάλων υδροηλεκτρικών μονάδων. Σήμερα οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος που λειτουργούν με άνθρακα παράγουν το μεγαλύτερο ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο. Όμως αυτή η φτηνή μέθοδος προκαλεί τη μεγαλύτερη καταστροφή στο περιβάλλον με την εκπομπή τοξικών αερίων. Αυτά τα τοξικά αέρια, διοξείδιο του θείου και οξείδια του αζώτου, σε συνδυασμό με το νερό της βροχής δημιουργούν την όξινη βροχή και συμβάλλουν στη αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη και όχι μόνο.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Ανανεώσιμη ενέργεια είναι η ενέργεια που προέρχεται από φυσικούς πόρους, όπως το ηλιακό φως, τον αέρα, τη βροχή, τις παλίρροιες, και γεωθερμική ενέργεια, η οποία είναι ανανεώσιμη (φυσικά αναπληρώνονται). Περίπου το 16% της παγκόσμιας τελικής κατανάλωσης ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με το 10% προέρχεται από την παραδοσιακή βιομάζα, η οποία χρησιμοποιείται κυρίως για θέρμανση, και 3,4% από την υδροηλεκτρική ενέργεια. Νέες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (μικρά υδροηλεκτρικά, σύγχρονη βιομάζα, αιολική, ηλιακή, γεωθερμική, και τα βιοκαύσιμα), έδωσαν άλλο ένα 2,8% και αυξάνονται πολύ γρήγορα. [1] Το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι περίπου 19%, με το 16% της παγκόσμιας ηλεκτρικής ενέργειαςπροέρχονται από την υδροηλεκτρική ενέργεια και το 3% από τις νέες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας [2].

Η αιολική ενέργεια αυξάνεται με ρυθμό 30% ετησίως, με εγκατεστημένη δυναμικότητα παγκοσμίως από 198 γιγαβάτ (GW) το 2010, [3] [4] και χρησιμοποιείται ευρέως στην Ευρώπη, την Ασία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. [5] Στο το τέλος του 2010, οι σωρευτικές παγκόσμια φωτοβολταϊκά (PV) εγκαταστάσεις ξεπέρασε τα 40 GW [6] [7] [8] και φωτοβολταϊκών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας είναι δημοφιλή στη Γερμανία και την Ισπανία. [9] Ηλιακή θερμοηλεκτρικούς σταθμούς λειτουργούν στις ΗΠΑ και την Ισπανία, και το μεγαλύτερο από αυτά είναι η 354 μεγαβάτ (MW) σταθμού SEGS στην έρημο Mojave. [10] μεγαλύτερη γεωθερμική εγκατάσταση στον κόσμο δύναμη είναι η Geysers στην Καλιφόρνια, με ονομαστική ανυψωτική ικανότητα 750 MW. Η Βραζιλία έχει ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον κόσμο, που αφορούν την παραγωγή καυσίμου αιθανόλης από ζαχαροκάλαμο και η αιθανόλη παρέχει σήμερα το 18% των καυσίμων κίνησης της χώρας. [11] που λειτουργούν με αιθανόλη είναι επίσης ευρέως διαθέσιμες στις ΗΠΑ.

Αν και πολλά έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι μεγάλης κλίμακας, οι τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών επίσης κατάλληλο για αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, όπου η ενέργεια είναι συχνά ζωτικής σημασίας για την ανθρώπινη ανάπτυξη. [12] από το 2011, τα μικρά ηλιακά φωτοβολταϊκά συστήματα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας σε μερικά εκατομμύρια νοικοκυριά, και μικρο-υδροηλεκτρικά διαμορφωθεί σε μικρά δίκτυα εξυπηρετεί πολλά άλλα. Πάνω από 44 εκατομμύρια νοικοκυριά χρησιμοποιούν βιοαέριο γίνεται στο σπίτι κλίμακας χωνευτήρες για φωτισμό και / ή το μαγείρεμα, και πάνω από 166 εκατομμύρια νοικοκυριά βασίζονται σε μια νέα γενιά πιο αποδοτικών cookstoves βιομάζας. [13] Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών »Ban Ki-moon έχει πει ότι η ανανεώσιμη ενέργεια έχει τη δυνατότητα να άρει τις φτωχότερες χώρες σε νέα επίπεδα ευημερίας. [14]

Η αλλαγή του κλίματος, σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές του πετρελαίου, peak oil, και την αύξηση της κρατικής στήριξης, οδηγούν σε αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας νομοθεσία, τα κίνητρα και την εμπορευματοποίηση. [15] Νέα των κρατικών δαπανών, τη ρύθμιση και τις πολιτικές βοήθησε ο καιρός βιομηχανία η παγκόσμια οικονομική κρίση καλύτερα από πολλούς άλλους τομείς. [16] Σύμφωνα με μια προβολή του 2011 από τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, ηλιακές γεννήτριες ενέργειας μπορεί να παράγει περισσότερα από ηλεκτρικής ενέργειας στον κόσμο μέσα σε 50 χρόνια, μειώνοντας δραματικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που βλάπτουν το περιβάλλον. [17]

βιβλιογραφία:

1. REN21 (2011). "Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 2011:Παγκόσμια Έκθεση". σ. 17.

2.REN21 (2011). "Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 2011:Παγκόσμια Έκθεση". σ. 18.

3.Lars Kroldrup. Κέρδη σε παγκόσμιο αιολικό δυναμικόΑναφέρθηκαν Πράσινο Α.Ε., 15 Φεβρουαρίου 2010.

4. REN21 (2011). "Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 2011:Παγκόσμια Έκθεση". σ. 15.

5. Οι παγκόσμιες αγορές αιολικής ενέργειας συνεχίζουν ναboom - 2006 άλλο ένα έτος ρεκόρ (PDF).

6. α β γ James Russell. Ανάπτυξη ρεκόρ στην φωτοβολταϊκή ισχύς και Momentum χτίζει για τη συγκέντρωση της ηλιακής ακτινοβολίας Vital Signs, 3 Ιουνίου 2010.

7. α β REN21 (2009). Ανανεώσιμες πηγές ενέργειαςΠαγκόσμια Έκθεση: 2009 Ενημέρωση σ. 12.

8. α β REN21 (2009). Ανανεώσιμες πηγές ενέργειαςΠαγκόσμια Έκθεση: 2009 Ενημέρωση σ. 15.

9.World ο μεγαλύτερος φωτοβολταϊκούς σταθμούς

10. ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΠΑΡΚΑ σκάφης (PDF).

11.America και η Βραζιλία Τομή στην αιθανόλη

12.World Energy Assessment (2001). Οι τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, σ. 221.

13.REN21 (2011). "Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 2011:Παγκόσμια Έκθεση". σ. 14.

14.Steve Λεόνε (25 Αυγούστου 2011). "Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ: Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να καταλήξειενεργειακής φτώχειας». Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας World.

15.ab των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον του προγράμματος Παγκόσμιες Τάσεις στις Επενδύσεις ΒιώσιμηΕνέργεια 2007: Ανάλυση των τάσεων και θέματα για τη χρηματοδότηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και την Ενεργειακή Αποδοτικότητα των χωρών του ΟΟΣΑ και αναπτυσσόμενων χωρών (PDF), σ. 3.

16.a β γ Clean Edge (2009). Καθαρίστε Τάσεις Ενέργεια 2009σ. 1-4.

17. Ben Σιλς (29 του Αυγούστου 2011). "Solar μπορεί να παράγει περισσότερα από παγκόσμια δύναμη του μέχρι το 2060, λέει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας". Bloomberg

Η Γεωθερμία στην Ελλάδα

Λόγω κατάλληλων γεωλογικών συνθηκών, ο Ελλαδικός χώρος διαθέτει σημαντικές γεωθερμικές πηγές και των τριών κατηγοριών (υψηλής, μέσης και χαμηλής ενθαλπίας) σε οικονομικά βάθη (100-1500 μ). Σε μερικές περιπτώσεις τα βάθη των γεωθερμικών ταμιευτήρων είναι πολύ μικρά, κάνοντας ιδιαίτερα ελκυστική, από οικονομική άποψη, τη γεωθερμική εκμετάλλευση.

Η έρευνα για την αναζήτηση γεωθερμικής ενέργειας άρχισε ουσιαστικά το 1971 με βασικό φορέα το ΙΓΜΕ και μέχρι το 1979 (πριν από τη δεύτερη ενεργειακή κρίση) αφορούσε μόνο τις περιοχές υψηλής ενθαλπίας. Κατά την εξέλιξη των εργασιών η ΔΕΗ, σαν άμεσα ενδιαφερόμενη για την ηλεκτροπαραγωγή, ανέλαβε τις παραγωγικές γεωτρήσεις υψηλής ενθαλπίας και την ανάπτυξη των πεδίων, χρηματοδοτώντας επιπλέον τις έρευνες στις πιθανές για τέτοια ρευστά γεωθερμικές περιοχές. Συντάχθηκε ο προκαταρκτικός χάρτης γεωθερμικής ροής του ελληνικού χώρου, όπου φάνηκε ότι η γεωθερμική ροή στην Ελλάδα είναι σε πολλές περιοχές εντονότερη από τη μέση γήινη. Από το 1971 ερευνήθηκαν οι περιοχές: Μήλος, Νίσυρος, Λέσβος, Μέθανα, Σουσάκι Κορινθίας, Καμένα Βούρλα,Θερμοπύλες, Υπάτη, Αιδηψός, Κίμωλος, Πολύαιγος, Σαντορίνη, Κως, Νότια Θεσσαλία, Αλμωπία, περιοχή Στρυμόνα, περιοχή Ξάνθης, Σαμοθράκη και άλλες.βιβλιογραφία:wikipedia

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας-Προβλήματα.

Ακολουθεί μία σύντομη περιγραφή των σημαντικότερων περιβαλλοντικών προβλημάτων:

1.Φαινόμενο του θερμοκηπίου:

Ορισμένοι ρύποι όπως το διοξείδιο του άνθρακα, ενεργούν όπως τα πλαστικά καλύμματα ενός θερμοκηπίου επιτρέποντας την είσοδο των ηλιακών ακτίνων, αλλά εμποδίζοντας την έξοδο της θερμότητας. Αυτό το θερμικό φράγμα έχει ήδη αλλάξει το κλίμα της Γης.

Ως φαινόμενο του θερμοκηπίου χαρακτηρίζεται το φαινόμενο θέρμανσης που παρατηρείται στα θερμοκηπια (εξ ου και η ονομασία). Κατά το φαινόμενο αυτό η γυάλινη υπερκατασκευή ή θόλος είναι διάφανη για τη φωτεινή ακτινοβολία, η οποία εισέρχεται στο στεγασμένο χώρο, απορροφάται εν μέρει, διαχέεται και επανεκπέμπεται. Η κατασκευή όμως είναι αδιαφανής για τη δευτερογενή αυτή ακτινοβολία, η οποία "παγιδεύεται" στο χώρο και τελικά μετατρέπεται σε θερμότητα (αρχή του θερμοκηπίου). Με τον τρόπο αυτό θερμαίνει το εσωτερικό του θερμοκηπίου με αποτέλεσμα να διατηρούνται οι καλλιέργειες πάντα σε κατάλληλη και σχετικά σταθερή θερμοκρασία.

2.Τρύπα του όζοντος:

Το στρώμα του όζοντος της στρατόσφαιρας που προστατεύει τη Γη απο τις υπεριώδεις ακτίνες υφίσταται μια αλλοίωση. Οι χλωροφθοριούχοι άνθρακες που απελευθερώνονται απο τα αεροζόλ, τις κλιματιστικές συσκευές κ.α. ταξιδεύουν στη στρατόσφαιρα και δημιουργούν κενά στο στρώμα του όζοντος.Επισης η τρυπα του οζοντος προκαλειται απο τα διαφορα spray.

Βασικότερη αιτία του φαινομένου είναι αποδεδειγμένα η εκπομπή χλωροφθορανθράκων στην ατμόσφαιρα. Οι χλωροφθορανθρακες (CFC), όπως δείχνει και το όνομά του, περιέχουν χλωριο , το οποίο είναι ιδιαίτερα καταστροφικό για το οζον Ενδεικτικά, 1 μόριο χλωρίου καταστρέφει μέχρι και 100.000 μόρια όζοντος πριν την αδρανοποίησή του. Μια ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Φωτοχημείας και Χημικής Κινητικής του Πανεπιστημίου της Κρητη το 2008 σε συνεργασία με άλλα 61 ευρωπαϊκά ιδρύματα, εξηγεί τη διαδικασία με την οποία οι χλωροφθοράνθρακες καταστρέφουν το όζον:

Οι CFC έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, έτσι μεταφέρονται από την τροποσφαιρα στην ατμοσφαιρα πριν αδρανοποιηθούν.

Εκεί, παρουσία της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας, διασπώνται ελευθερώνοντας άτομα χλωρίου.

Τα άτομα χλωρίου λειτουργούν ως καταλυτες, επιταχύνοντας την καταστροφή της στοιβάδας του όζοντος.

Οι χλωροφθοράνθρακες συναντώνται σε ψυκτικές συσκευές (ψυγεία, κλιματιστικά) και σε σπρέι. Η εκπομπή τους, για προφανείς λόγους, είναι μεγαλύτερη σε πυκνοκατοικημένες και βιομηχανικές περιοχές. Από το 1986, χρονιά που ανακηρύχτηκαν ως η βασικότερη αιτία της τρύπας του όζοντος, γίνονται προσπάθειες για την αντικατάστασή τους από άλλες ουσίες, (οι οποίες όμως φαίνεται να επιδεινώνουν το φαινομενο του θερμοκηπιου, για παράδειγμα, οι υδροφθοράνθρακες HFC διαθέτουν δυναμικό πλανητικής υπερθέρμανσης ως και 14.800 φορές περισσότερο από το CO2, μέσω του πρωτόκολλου του Μοντρεαλ.

3.Ατμοσφαιρική ρύπανση:

Δισεκατομμύρια τόνοι ρύπων εκπέμπονται κάθε χρόνο στην ατμόσφαιρα. Όλοι αυτοί οι ρύποι δεν χάνονται στον ουρανό, αλλά αφού προκαλέσουν ασφυξία στις πόλεις και επιδεινώσουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ξαναπέφτουν στη Γη με τη μορφή της όξινης βροχής.Είναι 4 οι κατηγορίες στις οποίες χωρίζεται η ατμοσφαιρική ρύπανση:

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ο άνεμος πλαγιάς (slope wind) είναι άνεμος που εμφανίζεται κατά μήκος των πλαγιών λoφων και βουνων. Το φαινόμενο προκαλείται από τη θερμανση (την ημέρα) ή την ψυξη (τη νύχτα) του αερα πάνω απ' το έδαφος που αποτελεί την πλαγιά. Την ημέρα, το έδαφος θερμαίνει τον αέρα πάνω απ' αυτό, ο οποίος, παγιδευμένος απ' τον βαρύτερο αέρα σε μεγαλύτερο ύψος, ανεβαίνει κατά μήκος της πλαγιάς. Αυτό το φαινόμενο είναι ο αναβατικός άνεμος (anabatic wind). Τη νύχτα εμφανίζεται το αντίθετο φαινόμενο: το ψυχρό έδαφος ψύχει τον αέρα που έρχεται σ' επαφή με αυτό ο οποίος, βαρύτερος απ' τον θερμότερο αέρα από πάνω του, αρχίζει να "γλιστράει" προς τα κάτω κατά μήκος της πλαγιάς. Αυτός είναι ο καταβατικός άνεμος' (katabatic wind). Ο καταβατικός άνεμος εμφανίζεται σε νύχτες με ασθενείς ανέμους και χωρίς σύννεφα, που ευνοούν την εμφάνιση θερμοκρασιακης αναστροφης , που είναι και ο μηχανισμός που προκαλεί και τροφοδοτεί με ενέργεια τον καταβατικό άνεμο. Το μέγιστο της ταχυτητας του καταβατικού ανέμου μπορεί να φτάσει τα 4-5 m/sec. Το μέγιστο (και το ύψος στο οποίο εμφανίζεται αυτό) αυξάνεται με την απόσταση από την κορυφή της πλαγιάς.

Αστική θερμονησίδα (urban heat island) λέγεται το φαινόμενο κατά το οποίο η θερμοκρασιας στο κέντρο μιας πόλης είναι μεγαλύτερη απ' αυτή των προαστίων και της αγροτικής περιοχής που την περιβάλλει. Παρατηρείται κυρίως μετά τη δύση του ηλιου, όταν δεν υπάρχουν ισχυροί ανεμοι και οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σε δυο παράγοντες: στο μικρότερο βαθμό ψύξης του κέντρου της πόλης σε σχέση με την περιφέρεια και στην εκπομπή θερμοτητας στο κέντρο απ' τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες που γίνονται εκεί. Για μικρές πόλεις η τιμή της διαφοράς θερμοκρασίας είναι 2-3°, ενώ για μεγάλες πόλεις όπως π.χ. η Αθήνα μπορεί να φτάσει τους 10-12°

Πιο συγκεκριμένα, οι παράγοντες που προκαλούν την εμφάνιση της αστικής θερμονησίδας είναι: Η υφηλότερη απορρόφηση της ηλιακης ακτινοβολιας απ' τους δρόμους (λόγω ανακλαστικότητάς τους) και της θερμοτητας απ' τα υλικά των κτιρίων και η απελευθέρωσή της τη νύχτα

Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες που γίνονται στο κέντρο της πόλης και τα περισσότερα, σε σχέση με την περιφέρεια, οχήματα που υπάρχουν εκεί.

Η επανεκπομπή προς το έδαφος της μεγάλου μήκους κύματος ακτινοβολιας απ' τους ρυπους που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα.

Η μειωμένη εξάτμιση λόγω της έλλειψης πράσινου στο κέντρο της πόλης.

4. Ρύπανση υδάτινων πόρων:

Πλέον χαρακτηρίζεται αρκετά κρίσιμη η κατάσταση των θαλασσών. Η γεωργία με τα λιπάσματα, η βιομηχανία με τα απόβλητα και οι κατοικίες με τα λύματα, τα φυτοφάρμακα και τα ζιζανιοκτόνα έχουν μολύνει τα υπόγεια υδροφόρα κοιτάσματα, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η ποσότητα του πόσιμου νερού και να καθίστανται οι θάλασσες λιγότερο κατάλληλες για την υδρόβια ζωή. Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την υπερεντατική αλιεία..

Πηγές ρύπανσης νερού:

Οι σπουδαιότερες πηγές ρύπανσης, οι οποίες επιβαρύνουν κατ΄ αρχήν τα επιφανειακά νερά και στη συνέχεια τους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, μπορεί να ταξινομηθούν στις εξής κατηγορίες:

• Αστικά λύματα: Ακάθαρτα νερά πόλεων και οικισμών που προέρχονται από τις κατοικίες και διάφορες άλλες δραστηριότητες (σχολεία και πανεπιστήμια, δημόσιες επιχειρήσεις, χώροι εργασίας, τουριστικές μονάδες, νοσοκομεία, εργαστήρια και ιατρικά κέντρα, βιοτεχνίες κα).

• Βιομηχανικά υγρά απόβλητα, που μπορεί να είναι παρόμοια με τα αστικά λύματα ή να περιέχουν και επικίνδυνα ή και τοξικά στοιχεία.

• Γεωργικά υγρά απόβλητα, τα νερά απορροής εντατικά καλλιεργούμενων εκτάσεων που μπορεί να περιέχουν λιπάσματα ή/και φυτοφάρμακα.

• Κτηνοτροφικά υγρά απόβλητα, τα υγρά απόβλητα που προέρχονται από μεγάλες ή μικρότερες μονάδες εκτροφής ζώων.

• Διείσδυση θαλασσινού νερού λόγω υπεράντλησης των υπόγειων νερών ή λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας εξαιτίας της αλλαγής του παγκόσμιου κλίματος ("φαινόμενο θερμοκηπίου").

• Όξινη βροχή εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ή κατακρήμνισης των αέριων ρύπων με τη βροχή, το χιόνι, τον άνεμο ή λόγω βαρύτητας.

http://reneweable.wikispaces.com/%CE%91%CE%A0%CE%95

Κυριακή 25 Μαρτίου 2012

Απέραντο γεωλογικό πάρκο η Ήπειρος

Η ανάγκη αξιοποίησης των φυσικών και ορυκτών πόρων της Περιφέρειας Ηπείρου αναδείχθηκε στην ημερίδα που πραγματοποίησε η Ελληνική Γεωλογική Εταιρεία και η Περιφερειακή Μονάδα Ηπείρου του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών στα Γιάννινα.Ο υδάτινος πλούτος, τα γεωθερμικά πεδία, ακόμη και τα κοιτάσματα αργίλου και τύρφης, ενώ πολύ περισσότερο τα κοιτάσματα πετρελαίου που ενδεχομένως υπάρχουν, «αναμένουν» την εκμετάλλευσή τους προς όφελος της ανάπτυξης της περιοχής, χωρίς βέβαια επιβάρυνση του περιβάλλοντος.Η αξιοποίηση όλων των παραπάνω μπορεί μάλιστα να αποτελέσει τη λύση για τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν και στην Ήπειρο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.Για μια «τεράστια εθνική περιουσία» που πρέπει να αξιοποιηθεί έκανε λόγο ο διευθυντής του ΙΓΜΕ Ηπείρου Βαγγέλης Νικολάου.«Η Ήπειρος είναι ένα απέραντο γεωλογικό πάρκο. Παρότι πρόκειται για μία υποβαθμισμένη Περιφέρεια έχει ως πλεονέκτημα τους ορυκτούς πόρους, τα επίγεια και υπόγεια ύδατα που επαρκούν για δύο πόλεις μεγέθους της Αθήνας. Πρόκειται για μία τεράστια εθνική περιουσία και μία αναπτυξιακή δύναμη που θα πρέπει να αξιοποιηθεί», σημείωσε χαρακτηριστικά.Τα νερά δεν είναι το μόνο στοιχείο που μπορεί να αξιοποιηθεί στην Ήπειρο.Επιπλέον στην Ήπειρο εντοπίζονται σημαντικά γεωλογικά «μνημεία» όπως για παράδειγμα η χαράδρα του Βίκου – Αώου που έχει ενταχθεί στα Γεωπάρκα της Ουνέσκο.«Η ορθολογική αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις για το περιβάλλον και όχι με άναρχη εκμετάλλευση μπορούν να δώσουν μεγάλη αναπτυξιακή ώθηση στην Ήπειρο», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Νικολάου.Προς αξιοποίηση το γεωθερμικό πεδίο στην ΆρταΜία υπουργική απόφαση απομένει για την αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας που έχει εντοπιστεί στις Συκιές Άρτας, ενώ γεωθερμικά πεδία υπάρχουν και στην Κόνιτσα.Οι έρευνες στην Άρτα ξεκίνησαν το 1996 και συνεχίστηκαν με το Γ’ ΚΠΣ. Στην περιοχή βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες νερού σε θερμοκρασία άνω των 50 βαθμών Κελσίου, οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από διάφορες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στον χώρο των καλλιεργειών.Η γεωθερμία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξη καλλιεργειών και ιχθυοκαλλιεργειών όπως σημείωσε ο Γεωλόγος διευθυντής ΔΙΓΕΘΜΥ ΙΓΜΕ Γιώργος Χατζηγιάννης, ο οποίος υπογράμμισε πως θα πρέπει άμεσα να αξιοποιηθεί αυτή η μορφή ενέργειας, που είναι η φιλικότερη προς το περιβάλλον.Μάλιστα, υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από επιχειρήσεις θερμοκηπίων για την αξιοποίηση της γεωθερμίας με στόχο την θέρμανση, κάτι που εξασφαλίζει εξαγωγές στο εξωτερικό αλλά και πολλές θέσεις εργασίας.Ως ενδεικτικές καλλιέργειες ανέφερε ο κ. Χατζηγιάννης τη ντομάτα και τα σπαράγγια, που μπορούν να πωληθούν σε υψηλές τιμές.Νέες τεχνικές για καλύτερα αποτελέσματαΚατά τη διάρκεια της ημερίδας σημαντική ήταν η εισήγηση του γεωλόγου των ΕΛΠΕ Φαίδωνα Μαρνέλη που αναφέρθηκε στην έρευνα υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα.Ο κ. Μαρνέλης έκανε μία αναδρομή στις έρευνες που έχουν γίνει στο παρελθόν και εξήγησε γιατί ορισμένες τεχνικές εξόρυξης δεν απέδωσαν τους αναμενόμενους «καρπούς».Πρόσθεσε επίσης πως οι νέες τεχνικές που αναπτύσσονται δίνουν τη δυνατότητα για εγκυρότερες έρευνες σε μεγαλύτερο βάθος και με λιγότερο κόστος, το οποίο ωστόσο παραμένει πολύ υψηλό.Πάντως σε ότι αφορά το ενδεχόμενο κοιτασμάτων πετρελαίου στην Ήπειρο υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία και στόχος είναι να βρεθεί χρηματοδότηση για την συνέχιση των ερευνών και στη συνέχεια των απαραίτητων γεωτρήσεων.Εξάλλου είναι γνωστό πως έρευνες είχαν ξεκινήσει στην περιοχή του Καλπακίου και οι τοπικοί φορείς αναμένουν τις εξελίξεις από την πλευρά του υπουργείου Περιβάλλοντος προκειμένου να γίνει μία ακόμη απόπειρα εξόρυξης πετρελαίου.Στήριξη στο ΙΓΜΕΗ ημερίδα αυτή διοργανώθηκε με αφορμή τα 60 χρόνια δράσης της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας και τα 35 χρόνια από την ίδρυση του παραρτήματος του ΙΓΜΕ στην Ήπειρο για ολόκληρη τη βορειοδυτική Ελλάδα.Εκτός από τους εξειδικευμένους επιστήμονες, στην ημερίδα παραβρέθηκαν εκπρόσωποι αρχών και φορέων που εξέφρασαν τη σημασία των γεωλογικών ερευνών του ΙΓΜΕ, ιδιαίτερα για την περιοχή της Ηπείρου, που διαθέτει πλούσιο υπέδαφος, αλλά και αντιμετωπίζει προβλήματα κατολισθήσεων και σεισμικότητας.Την ημερίδα χαιρέτησαν ο αντιπεριφερειάρχης Ηπείρου Παντελής Κολόκας, ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΗ Γ. Ρεκατσίνας, η Γ.Γ της Ελληνικής Γεωλογικής Εταιρείας Ευγενία Μωραΐτη, και εκπρόσωπος του ΓΕΩΤΕΕ.Την ίδια ώρα τα στελέχη και οι εργαζόμενοι του ΙΓΜΕ ζητούν την ανάκληση της απόφασης της κυβέρνησης για συρρίκνωση του Ινστιτούτου, που θα οδηγήσει στην ουσιαστική κατάργησή του.Για απαξίωση του ΙΓΜΕ έκανε λόγο η κα Μωραΐτη και η κα Χάιδου, εκπρόσωπος του Συνδικάτου Εργαζομένων.«Η κυβέρνηση δεν διστάζει να προχωρήσει στην ασφυκτική συρρίκνωση και ουσιαστική διάλυση του ΙΓΜΕ. Εάν δεν ανακληθεί η απόφαση αυτή η χώρα μας θα είναι η μοναδική χώρα χωρίς ανεξάρτητο φορέα για τη γεωλογική και μεταλλευτική έρευνα», σημείωσε.Οι εργαζόμενοι έχουν ήδη αποφασίσει 24ωρη απεργία τη Δευτέρα και συγκέντρωση στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ενώ ζητούν από όλα τα περιφερειακά και δημοτικά συμβούλια της χώρας να αντιδράσουν στην καταστροφική, όπως την χαρακτηρίζουν, απόφαση για την χώρα μας.Από την πλευρά του ο κ. Νικολάου εξέφρασε την αισιοδοξία ότι η κυβέρνηση θα αντιληφθεί την σημασία του ερευνητικού φορέα και δεν θα προχωρήσει στην κατάργησή του.


Σάββατο 24 Μαρτίου 2012

Γεωθερμικά συστήματα κλειστού και ανοικτού κυκλώματος


Η γεωθερμική ενέργεια είναι η αποθηκευμένη ενέργεια, υπό μορφή θερμότητας, κάτω από τη σταθερή επιφάνεια της γης. Όπως αποκαλύπτει και η ετυμολογία της λέξης "γεω-θερμία" πρόκειται για θερμότητα από την γη. Η θερμοκρασία του υπεδάφους σε βάθη από 2 έως 100 m είναι περίπου σταθερή όλο τον χρόνο και κυμαίνεται περίπου από 14 έως 18 βαθμών Κελσίου για την χώρα μας. Η εκμετάλλευση της διαφοράς θερμοκρασίας μεταξύ υπεδάφους και επιφάνειας (δηλ. του ενεργειακού δυναμικού που ονομάζεται αβαθής γεωθερμική ενέργεια) μπορεί να γίνει με την χρήση Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας (ΓΑΘ) και δικτύου σωληνώσεων εντός του υπεδάφους έτσι ώστε να θερμάνουμε χώρους τον χειμώνα και να τους ψύξουμε το καλοκαίρι. Η αβαθής γεωθερμική ενέργεια είναι διαθέσιμη όλο τον χρόνο και δεν εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες της ατμόσφαιρας. Η γεωθερμική ενέργεια είναι ανεξάντλητη, φυσικά καθαρή και δωρεάν (παρέχεται από την φύση).

Τα γεωθερμικά συστήματα που εκμεταλλεύονται την αβαθή γεωθερμική ενέργεια διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
α) στα Γεωθερμικά συστήματα κλειστού κυκλώματος και
β) στα Γεωθερμικά συστήματα ανοικτού κυκλώματος.

ΚΛΕΙΣΤΟΥ ΚΥΚΛΩΜΑΤΟΣ

Οι γεωθερμικές περιοχές συχνά εντοπίζονται από τον ατμό που βγαίνει από σχισμές του φλοιού της γης ή από την παρουσία θερμών πηγών. Για να υφίσταται διαθέσιμο θερμό νερό ή ατμός σε μια περιοχή (αν η θερμοκρασία τους είναι πάνω από 25οC, τότε σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία ονομάζονται γεωθερμικά ρευστά), πρέπει να υπάρχει κάποιος υπόγειος ταμιευτήρας αποθήκευσής του κοντά σε ένα θερμικό κέντρο. Στην περίπτωση αυτή, το νερό του ταμιευτήρα, που συνήθως είναι βρόχινο νερό, που έχει διεισδύσει στους βαθύτερους ορίζοντες της γης, θερμαίνεται και ανεβαίνει προς την επιφάνεια (γεωθερμικό κοίτασμα).Η κυριότερη θερμική χρήση της γεωθερμικής ενέργειας σήμερα, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκόσμια, αφορά στη θέρμανση θερμοκηπίων. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στις υδατοκαλλιέργειες, δεδομένου ότι πολλά είδη υδρόβιων οργανισμών, όπως χέλια, γαρίδες ή φύκια, αναπτύσσονται γρηγορότερα σε αυξημένες θερμοκρασίες (25 έως 30οC).
Πηγή: Greenpeace

Άλλη διαδεδομένη χρήση της γεωθερμίας είναι η θέρμανση οικισμών. Η θερμική ενέργεια που δεσμεύεται από τη γεωθερμική πηγή διοχετεύεται προςτους χρήστες με τη βοήθεια ενός δικτύου αγωγών (τηλεθέρμανση). Στις άνυδρες νησιωτικές και παραθαλάσσιες περιοχές, μια άλλη εφαρμογή μπορεί να είναι η θερμική αφαλάτωση θαλασσινού νερού, ενώ στις περιπτώσεις γεωθερμικών ρευστών υψηλής θερμοκρασίας (>150οC) μπορεί να γίνει παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με την εκτόνωση ατμού.
Η Ελλάδα διαθέτει μεγάλο αριθμό επιβεβαιωμένων γεωθερμικών πεδίων που είναι διάσπαρτα σε ολόκληρη σχεδόν τη χώρα, όπως στη Ν. Κεσσάνη Ξάνθης, Νιγρίτα Σερρών, Λαγκαδά Θεσ/κης, Ελαιοχώρια Χαλκιδικής, Στύψη και Άργεννο Λέσβου, Μήλο, Σαντορίνη και Νίσυρο. Η συστηματική εκμετάλλευσή τους μπορεί να επιφέρει στη χώρα μας σημαντικά οφέλη.
Η εκμετάλλευση της γεωθερμίας συμβάλλει στην: - Εξοικονόμηση συναλλάγματος, με τη μείωση των εισαγωγών πετρελαίου - Εξοικονόμηση φυσικών πόρων, κυρίως με την ελάττωση κατανάλωσης των εγχώριων αποθεμάτων λιγνίτη - Καθαρότερη ατμόσφαιρα (άμβλυνση φαινομένου θερμοκηπίου, περιορισμό της όξινης βροχής)
Από την αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας είναι ενδεχόμενο να προκύψουν προβλήματα δύσοσμων αερίων (υδρόθειο) και προβλήματα διάβρωσης τωνσωληνώσεων μεταφοράς ρευστών.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ



Η γεωθερμία είναι μια ήπια και πρακτικά ανεξάντλητη ενεργειακή πηγή, που μπορεί με τις
σημερινές τεχνολογικές δυνατότητες να καλύψει ανάγκες θέρμανσης και ψύξης, αλλά και σε
ορισμένες περιπτώσεις να παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Η γεωθερμία προσφέρει ενέργεια
χαμηλού κόστους, ενώ δεν επιβαρύνει το περιβάλλον με εκπομπές βλαβερών ρύπων.
Η θερμοκρασία του γεωθερμικού ρευστού ή ατμού, ποικίλει από περιοχή σε περιοχή, ενώ
συνήθως κυμαίνεται από 25οC μέχρι 360οC. Στις περιπτώσεις που τα γεωθερμικά ρευστά έχουν υψηλή θερμοκρασία (πάνω από 150οC), η γεωθερμική ενέργεια χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Η κυριότερη θερμική χρήση της γεωθερμικής ενέργειας παγκοσμίως αφορά στη θέρμανση
θερμοκηπίων. Χρησιμοποιείται ακόμα στις υδατοκαλλιέργειες, όπου εκτρέφονται υδρόβιοι
οργανισμοί αλλά και για τηλεθέρμανση, δηλαδή θέρμανση συνόλου κτιρίων, οικισμών, χωριών ή και πόλεων.

Σήμερα στην Ελλάδα, η εκμετάλλευση της γεωθερμίας γίνεται αποκλειστικά για χρήση της σε
θερμικές εφαρμογές, οι οποίες είναι εξίσου σημαντικές με την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.
Ακόμα, λόγω του πλούσιου σε γεωθερμική ενέργεια υπεδάφους της χώρας μας, κυρίως κατά
μήκος του ηφαιστειακού τόξου του Νοτίου Αιγαίου (Μήλος, Νίσυρος, Σαντορίνη), μπορεί να
έχει ευρεία εφαρμογή για τη θερμική αφαλάτωση του θαλασσινού νερού με στόχο την απόληψη πόσιμου, κυρίως στις άνυδρες νησιωτικές και παραθαλάσσιες περιοχές. Μία τέτοια εφαρμογή έχει χαμηλότερο κόστος από εκείνο που απαιτείται για τον εφοδιασμό των περιοχών αυτών με πόσιμο νερό, μέσω υδροφόρων πλοίων.
http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=288&language=el-GR

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ - ΧΡΗΣΕΙΣ


Γεωθερμική ενέργεια είναι η ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της γης και κάτω από κατάλληλες γεωτεκτονικές συνθήκες φθάνει στην επιφάνεια της γης με τη μορφή ατμού, ζεστού νερού, ή μίγματος ατμού και ζεστού νερού.

Ως γεωθερμικό δυναμικό, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, νοείται το σύνολο των γηγενών φυσικών ατμών, των θερμών νερών, επιφανειακών ή υπογείων, και της θερμότητας των γεωλογικών σχηματισμών που υπερβαίνουν τους είκοσι πέντε βαθμούς Κελσίου (25ºC).

Γεωθερμικό πεδίο, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία είναι ο ενιαίος μεταλλευτικός χώρος μέσα στον οποίο εντοπίζεται αυτοτελές γεωθερμικό δυναμικό. Τα γεωθερμικά πεδία ανάλογα με τη θερμοκρασία των γεωθερμικών ρευστών (ή ισοδύναμα, ανάλογα με την ενθαλπία τους) κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες.

Στα γεωθερμικά πεδία χαμηλής θερμοκρασίας, όταν η θερμοκρασία των γεωθερμικών ρευστών κυμαίνεται από 25 μέχρι 90 _C , και στα γεωθερμικά πεδία υψηλής θερμοκρασίας, όταν η θερμοκρασία των γεωθερμικών ρευστών υπερβαίνει τους 90 _C . Η πιο συνηθισμένη μη-ηλεκτρική χρήση της γεωθερμίας παγκόσμια είναι οι αντλίες θερμότητας (heat-pumps) και ακολουθούν η λουτροθεραπεία, η θέρμανση χώρων, η θέρμανση θερμοκηπίων, οι υδατοκαλλιέργειες και οι βιομηχανικές χρήσεις. Η γεωθερμία, λοιπόν, είναι μία μορφή ΑΠΕ, που η δυνατότητα αξιοποίησης της εξαρτάται από τη γεωλογία κάθε περιοχής.

Τα τελευταία έτη έχει αυξηθεί σημαντικά η θέρμανση και η ψύξη χώρων με τη χρήση αντλιών θερμότητας εδάφους. Την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Σουηδία. Ακολουθούν η Γερμανία και η Γαλλία. Η Ιταλία είναι η πρωτοπόρος χώρα στην Ευρώπη στις χαμηλής ενέργειας εφαρμογές της γεωθερμίας ακολουθούμενη από την Γαλλία και την Γερμανία. Στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές περιοχές με διαπιστωμένα γεωθερμικά αποθέματα, καθώς οι γεωλογικές συνθήκες ευνόησαν τη δημιουργία ενός πολύ σημαντικού γεωθερμικού δυναμικού χαμηλής ενθαλπίας.

Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012

ΗΜΕΡΗΣΙΑ: Κερδίζουν έδαφος οι ΑΠΕ στις επενδύσεις


Αυξανόμενη διείσδυση των ΑΠΕ και των σχετικών επενδύσεων στη χώρα μας συγκρίνοντας το τρίτο τρίμηνο του 2011 με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2010, διαπιστώνει παγκόσμια έρευνα της Ernst & Young, η οποία ανακοινώθηκε πριν από λίγες ημέρες, τοποθετώντας την Ελλάδα στην 21η θέση διεθνώς.Η κατάταξη αυτή δόθηκε στην Ελλάδα από την Ernst & Young στο δείκτη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και επί συνόλου 40 εξεταζόμενων κρατών απ' όλον τον κόσμο, τα οποία έχουν υλοποιήσει και τις μεγαλύτερες σχετικές επενδύσεις.Η 21η θέση δεν έχει αλλάξει για την Ελλάδα, σε σχέση με την προηγούμενη ανάλογη μέτρηση πέρσι, ενώ στον υποδείκτη των φωτοβολταϊκών η χώρα βρίσκεται ακόμη πιο υψηλά, καθώς «πλασάρεται» 11η παγκοσμίως, αλλά χάνει πόντους στη γενική κατάταξη εξαιτίας των αδυναμιών στην ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας.Έτσι με κριτήριο τα αιολικά έργα, η χώρα μας βρίσκεται στην 26η θέση, έναντι της 25ης πέρσι και το πρόβλημα έγκειται κυρίως στις off shore ανάλογες επενδύσεις, όπου η Ελλάδα παίρνει χαμηλή βαθμολογία. Υστέρηση παρουσιάζεται και στη γεωθερμία, καθώς και στη βιομάζα, όπου ειδικά στην πρώτη η χώρα λαμβάνει μία από τις χαμηλότερες θέσεις σε παγκόσμια κλίμακα.ΔιέξοδοςΌπως επισημαίνει ο ξένος οίκος, παρά την κρίση χρέους στην ελληνική οικονομία και την έλλειψη ρευστότητας, η ανάπτυξη των ΑΠΕ αντιμετωπίζεται ως μέσο εξόδου από την ύφεση και αυτό αποδεικνύεται από τον αυξημένο αριθμό επενδυτικών σχεδίων, που έλαβαν άδειες παραγωγής ανάμεσα στο τρίτο τρίμηνο του 2011 και στην αντίστοιχη περίοδο του 2010.Ωστόσο, παρ' όλη τη ζήτηση, διαπιστώνεται πρόβλημα στη διαθέσιμη χρηματοδότηση, με τους επενδυτές να είναι γενικά επιφυλακτικοί και να μη θέλουν να αναλάβουν πολύ μεγάλο ρίσκο.Στο πλαίσιο αυτό, στην ηλιακή ενέργεια στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2011 υπήρχαν 460 MW από εγκατεστημένες επενδύσεις, έναντι 200 MW ένα χρόνο πριν. Αντίστοιχα στα αιολικά, η εγκατεστημένη ισχύς προσέγγισε το 1,5 GW, έναντι 1,3 GW πέρσι, αντιπροσωπεύοντας αύξηση κατά 15%.Η Ernst & Young αναφερόμενη στα οικονομικά προβλήματα του ΔΕΣΜΗΕ, επισημαίνει πως οι τελευταίες παρεμβάσεις, που έγιναν από την κυβέρνηση, προκειμένου να ενισχυθεί, δεν φαίνεται ότι μπορούν να αποτελέσουν λύσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα.

Δευτέρα 5 Μαρτίου 2012

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ


Οι ήπιες μορφές ενέργειας (ή ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), ή νέες πηγές ενέργειας, ή πράσινη ενέργεια) είναι μορφές εκμεταλλεύσιμης ενέργειας που προέρχονται από διάφορες φυσικές διαδικασίες, όπως ο άνεμος, η γεωθερμία, η κυκλοφορία του νερού και άλλες. Ο όρος «ήπιες» αναφέρεται σε δυο βασικά χαρακτηριστικά τους. Καταρχάς, για την εκμετάλλευσή τους δεν απαιτείται κάποια ενεργητική παρέμβαση, όπως εξόρυξη, άντληση ή καύση, όπως με τις μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενες πηγές ενέργειας, αλλά απλώς η εκμετάλλευση της ήδη υπάρχουσας ροής ενέργειας στη φύση. Δεύτερον, πρόκειται για «καθαρές» μορφές ενέργειας, πολύ «φιλικές» στο περιβάλλον, που δεν αποδεσμεύουν υδρογονάνθρακες, διοξείδιο του άνθρακα ήτοξικά και ραδιενεργά απόβλητα, όπως οι υπόλοιπες πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούνται σε μεγάλη κλίμακα. Έτσι οι ΑΠΕ θεωρούνται από πολλούς μία αφετηρία για την επίλυση των οικολογικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Γη.

Ως «ανανεώσιμες πηγές» θεωρούνται γενικά οι εναλλακτικές των παραδοσιακών πηγών ενέργειας (π.χ. του πετρελαίου ή του άνθρακα), όπως η ηλιακή και η αιολική. Ο χαρακτηρισμός «ανανεώσιμες» είναι κάπως καταχρηστικός, μιας και ορισμένες από αυτές τις πηγές, όπως η γεωθερμική ενέργεια δεν ανανεώνονται σε κλίμακα χιλετιών. Σε κάθε περίπτωση οι ΑΠΕ έχουν μελετηθεί ως λύση στο πρόβλημα της αναμενόμενης εξάντλησης των (μη ανανεώσιμων) αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων. Τελευταία από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και από πολλά μεμονωμένα κράτη, υιοθετούνται νέες πολιτικές για τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που προάγουν τέτοιες εσωτερικές πολιτικές και για τα κράτη μέλη. Οι ΑΠΕ αποτελούν τη βάση του μοντέλουοικονομικής ανάπτυξης της πράσινης οικονομίας και κεντρικό σημείο εστίασης της σχολής των οικολογικών οικονομικών, η οποία έχει κάποια επιρροή στο οικολογικό κίνημα

Γενικά

Οι ήπιες μορφές ενέργειας βασίζονται κατ' ουσίαν στην ηλιακή ακτινοβολία, με εξαίρεση τη γεωθερμική ενέργεια, η οποία είναι ροή ενέργειας από το εσωτερικό του φλοιού της γης, και την ενέργεια απ' τις παλίρροιες που εκμεταλλεύεται τη βαρύτητα. Οι βασιζόμενες στην ηλιακή ακτινοβολία ήπιες πηγές ενέργειας είναι ανανεώσιμες, μιας και δεν πρόκειται να εξαντληθούν όσο υπάρχει ο ήλιος, δηλαδή για μερικά ακόμα δισεκατομύρια χρόνια. Ουσιαστικά είναι ηλιακή ενέγεια "συσκευασμένη" κατά τον ένα ή τον άλλο τρόπο: η βιομάζα είναι ηλιακή ενέργεια δεσμευμένη στους ιστούς των φυτών μέσω της φωτοσύνθεσης, η αιολική εκμεταλλεύεται τους ανέμους που προκαλούνται απ' τη θέρμανση του αέρα ενώ αυτές που βασίζονται στο νερό εκμεταλλεύονται τον κύκλο εξάτμισης-συμπύκνωσης του νερού και την κυκλοφορία του. Η γεωθερμική ενέργεια δεν είναι ανανεώσιμη, καθώς τα γεωθερμικά πεδία κάποια στιγμή εξαντλούνται.

Χρησιμοποιούνται είτε άμεσα (κυρίως για θέρμανση) είτε μετατρεπόμενες σε άλλες μορφές ενέργειας (κυρίως ηλεκτρισμό ή μηχανική ενέργεια). Υπολογίζεται ότι το τεχνικά εκμεταλλεύσιμο ενεργειακό δυναμικό απ' τις ήπιες μορφές ενέργειας είναι πολλαπλάσιο της παγκόσμιας συνολικής κατανάλωσης ενέργειας. Η υψηλή όμως μέχρι πρόσφατα τιμή των νέων ενεργειακών εφαρμογών, τα τεχνικά προβλήματα εφαρμογής καθώς και πολιτικές και οικονομικές σκοπιμότητες που έχουν να κάνουν με τη διατήρηση του παρόντος στάτους κβο στον ενεργειακό τομέα εμπόδισαν την εκμετάλλευση έστω και μέρους αυτού του δυναμικού.

Το ενδιαφέρον για τις ήπιες μορφές ενέργειας ανακινήθηκε τη δεκαετία του 1970, ως αποτέλεσμα κυρίως των απανωτών πετρελαϊκών κρίσεων της εποχής, αλλά και της αλλοίωσης του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής από τη χρήση κλασικών πηγών ενέργειας. Ιδιαίτερα ακριβές στην αρχή, ξεκίνησαν σαν πειραματικές εφαρμογές. Σήμερα όμως λαμβάνονται υπόψη στους επίσημους σχεδιασμούς των ανεπτυγμένων κρατών για την ενέργεια και, αν και αποτελούν πολύ μικρό ποσοστό της ενεργειακής παραγωγής, ετοιμάζονται βήματα για παραπέρα αξιοποίησή τους. Το κόστος δε των εφαρμογών ήπιων μορφών ενέργειας πέφτει συνέχεια τα τελευταία είκοσι χρόνια και ειδικά η αιολική και υδροηλεκτρική ενέργεια, αλλά και η βιομάζα, μπορούν πλέον να ανταγωνίζονται στα ίσα παραδοσιακές πηγές ενέργειας όπως ο άνθρακας και η πυρηνική ενέργεια. Ενδεικτικά, στις Η.Π.Α. ένα 6% της ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2010 το 25% της ενέργειας θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές (κυρίως υδροηλεκτρικά και βιομάζα).



Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Πλεονεκτήματα

Είναι πολύ φιλικές προς το περιβάλλον, έχοντας ουσιαστικά μηδενικά κατάλοιπα και απόβλητα.
Δεν πρόκειται να εξαντληθούν ποτέ, σε αντίθεση με τα ορυκτά καύσιμα.
Μπορούν να βοηθήσουν την ενεργειακή αυτάρκεια μικρών και αναπτυσσόμενων χωρών, καθώς και να αποτελέσουν την εναλλακτική πρόταση σε σχέση με την οικονομία του πετρελαίου.
Είναι ευέλικτες εφαρμογές που μπορούν να παράγουν ενέργεια ανάλογη με τις ανάγκες του επί τόπου πληθυσμού, καταργώντας την ανάγκη για τεράστιες μονάδες παραγωγής ενέργειας (καταρχήν για την ύπαιθρο) αλλά και για μεταφορά της ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις.
Ο εξοπλισμός είναι απλός στην κατασκευή και τη συντήρηση και έχει μεγάλο χρόνο ζωής.
Επιδοτούνται από τις περισσότερες κυβερνήσεις.

Μειονεκτήματα

Έχουν αρκετά μικρό συντελεστή απόδοσης, της τάξης του 30% ή και χαμηλότερο. Συνεπώς απαιτείται αρκετά μεγάλο αρχικό κόστος εφαρμογής σε μεγάλη επιφάνεια γης. Γι' αυτό το λόγο μέχρι τώρα χρησιμοποιούνται σαν συμπληρωματικές πηγές ενέργειας.
Για τον παραπάνω λόγο προς το παρόν δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των αναγκών μεγάλων αστικών κέντρων.
Η παροχή και απόδοση της αιολικής, υδροηλεκτρικής και ηλιακής ενέργειας εξαρτάται από την εποχή του έτους αλλά και από το γεωγραφικό πλάτος και το κλίμα της περιοχής στην οποία εγκαθίστανται.
Για τις αιολικές μηχανές υπάρχει η άποψη ότι δεν είναι κομψές από αισθητική άποψη κι ότι προκαλούν θόρυβο και θανάτους πουλιών. Με την εξέλιξη όμως της τεχνολογίας τους και την προσεκτικότερη επιλογή χώρων εγκτάστασης (π.χ. σε πλατφόρμες στην ανοιχτή θάλασσα) αυτά τα προβλήματα έχουν σχεδόν λυθεί.
Για τα υδροηλεκτρικά έργα λέγεται ότι προκαλούν έκλυση μεθανίου από την αποσύνθεση των φυτών που βρίσκονται κάτω απ' το νερό κι έτσι συντελούν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Είδη ήπιων μορφών ενέργειας

Αιολική ενέργεια. Χρησιμοποιήθηκε παλιότερα για την άντληση νερού από πηγάδια καθώς και για μηχανικές εφαρμογές (π.χ. την άλεση στους ανεμόμυλους). Έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως για ηλεκτροπαραγωγή.
Ηλιακή ενέργεια. Χρησιμοποιείται περισσότερο για θερμικές εφαρμογές (ηλιακοί θερμοσίφωνες και φούρνοι) ενώ η χρήση της για την παραγωγή ηλεκτρισμού έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος, με την βοήθεια της πολιτικής προώθησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από το ελληνικό κράτος και την Ευρωπαϊκή Ένωση.


Υδατοπτώσεις. Είναι τα γνωστά υδροηλεκτρικά έργα, που στο πεδίο των ήπιων μορφών ενέργειας εξειδικεύονται περισσότερο στα μικρά υδροηλεκτρικά. Είναι η πιο διαδεδομένη μορφή ανανεώσιμης ενέργειας.

Βιομάζα. Χρησιμοποιεί τους υδατάνθρακες των φυτών (κυρίως αποβλήτων της βιομηχανίας ξύλου, τροφίμων και ζωοτροφών και της βιομηχανίας ζάχαρης) με σκοπό την αποδέσμευση της ενέργειας που δεσμεύτηκε απ' το φυτό με τη φωτοσύνθεση. Ακόμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αστικά απόβλητα και απορρίμματα. Μπορεί να δώσει βιοαιθανόλη και βιοαέριο, που είναι καύσιμα πιο φιλικά προς το περιβάλλον από τα παραδοσιακά. Είναι μια πηγή ενέργειας με πολλές δυνατότητες και εφαρμογές που θα χρησιμοποιηθεί πλατιά στο μέλλον.

Γεωθερμική ενέργεια. Προέρχεται από τη θερμότητα που παράγεται απ' τη ραδιενεργό αποσύνθεση των πετρωμάτων της γης. Είναι εκμεταλλεύσιμη εκεί όπου η θερμότητα αυτή ανεβαίνει με φυσικό τρόπο στην επιφάνεια, π.χ. στους θερμοπίδακες ή στις πηγές ζεστού νερού. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε απευθείας για θερμικές εφαρμογές είτε για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Η Ισλανδία καλύπτει το 80-90% των ενεργειακών της αναγκών, όσον αφορά τη θέρμανση, και το 20%, όσον αφορά τον ηλεκτρισμό, με γεωθερμική ενέργεια.

Ενέργεια από παλίρροιες.
Εκμεταλλεύεται τη βαρύτητα του Ήλιου και της Σελήνης, που προκαλεί ανύψωση της στάθμης του νερού. Το νερό αποθηκεύεται καθώς ανεβαίνει και για να ξανακατέβει αναγκάζεται να περάσει μέσα από μια τουρμπίνα, παράγοντας ηλεκτρισμό. Έχει εφαρμοστεί στην Αγγλία, τη Γαλλία, τη Ρωσία και αλλού.

Ενέργεια από κύματα. Εκμεταλλεύεται την κινητική ενέργεια των κυμάτων της θάλασσας.

Ενέργεια από τους ωκεανούς. Εκμεταλλεύεται τη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στα στρώματα του ωκεανού, κάνοντας χρήση θερμικών κύκλων. Βρίσκεται στο στάδιο της έρευνας.
Γεωθερμία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια



Γεωθερμία ή Γεωθερμική ενέργεια ονομάζουμε τη φυσική θερμική ενέργεια της Γης που διαρρέει από το θερμό εσωτερικό του πλανήτη προς την επιφάνεια. Η μετάδοση θερμότηταςπραγματοποιείται με δύο τρόπους:

α) Με αγωγή από το εσωτερικό προς την επιφάνεια με ρυθμό 0,04 - 0,06 W/m2 [1]

β) Με ρεύματα μεταφοράς, που περιορίζονται όμως στις ζώνες κοντά στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών, λόγω ηφαιστειακών και υδροθερμικών φαινομένων.

Μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο έχει η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας για την κάλυψη αναγκών του, καθώς είναι μια πρακτικά ανεξάντλητη πηγή ενέργειας. Ανάλογα με το θερμοκρασιακό της επίπεδο μπορεί να έχει διάφορες χρήσεις.

H Υψηλής Ενθαλπίας (>150 °C) χρησιμοποιείται συνήθως για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Η ισχύς τέτοιων εγκαταστάσεων το 1979 ήταν 1.916 ΜW με παραγόμενη ενέργεια 12×106 kWh/yr.

Η Μέσης Ενθαλπίας (80 έως 150 °C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση ή και ξήρανση ξυλείας και αγροτικών προϊόντων καθώς και μερικές φορές και για την παραγωγή ηλεκτρισμού (π.χ. με κλειστό κύκλωμα φρέον που έχει χαμηλό σημείο ζέσεως).

Η Χαμηλής Ενθαλπίας (25 έως 80 °C) που χρησιμοποιείται για θέρμανση χώρων, για θέρμανση θερμοκηπίων, για ιχθυοκαλλιέργειες, για παραγωγή γλυκού νερού.



Η Γεωθερμία στην Ελλάδα

Λόγω κατάλληλων γεωλογικών συνθηκών, ο Ελλαδικός χώρος διαθέτει σημαντικές γεωθερμικές πηγές και των τριών κατηγοριών (υψηλής, μέσης και χαμηλής ενθαλπίας) σε οικονομικά βάθη (100-1500 μ). Σε μερικές περιπτώσεις τα βάθη των γεωθερμικών ταμιευτήρων είναι πολύ μικρά, κάνοντας ιδιαίτερα ελκυστική, από οικονομική άποψη, τη γεωθερμική εκμετάλλευση.

Η έρευνα για την αναζήτηση γεωθερμικής ενέργειας άρχισε ουσιαστικά το 1971 με βασικό φορέα το ΙΓΜΕ και μέχρι το 1979 (πριν από τη δεύτερη ενεργειακή κρίση) αφορούσε μόνο τις περιοχές υψηλής ενθαλπίας. Κατά την εξέλιξη των εργασιών η ΔΕΗ, σαν άμεσα ενδιαφερόμενη για την ηλεκτροπαραγωγή, ανέλαβε τις παραγωγικές γεωτρήσεις υψηλής ενθαλπίας και την ανάπτυξη των πεδίων, χρηματοδοτώντας επιπλέον τις έρευνες στις πιθανές για τέτοια ρευστά γεωθερμικές περιοχές. Συντάχθηκε ο προκαταρκτικός χάρτης γεωθερμικής ροής του ελληνικού χώρου, όπου φάνηκε ότι η γεωθερμική ροή στην Ελλάδα είναι σε πολλές περιοχές εντονότερη από τη μέση γήινη. Από το 1971 ερευνήθηκαν οι περιοχές: Μήλος, Νίσυρος, Λέσβος, Μέθανα, Σουσάκι Κορινθίας, Καμένα Βούρλα, Θερμοπύλες, Υπάτη, Αιδηψός, Κίμωλος, Πολύαιγος, Σαντορίνη, Κως, Νότια Θεσσαλία, Αλμωπία, περιοχή Στρυμόνα, περιοχή Ξάνθης, Σαμοθράκη και άλλες.

Η αυξημένη ροή θερμότητας, λόγω της έντονης τεκτονικής και μαγματικής δραστηριότητας, δημιούργησε εκτεταμένες θερμικές ανωμαλίες, με μέγιστες τιμές γεωθερμικής βαθμίδας που πολλές φορές ξεπερνούν του 100° C/km. Σε κατάλληλες γεωλογικές συνθήκες, η ενέργεια αυτή θερμαίνει «ρηχούς» υπόγειους ταμιευτήρες ρευστών σε θερμοκρασίες μέχρι 100 °C. Τα γεωθερμικά πεδία χαμηλής ενθαλπίας είναι διάσπαρτα στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα. Η συμβολή τους στο ενεργειακό ισοζύγιο μπορεί να γίνει σημαντική, καθόσον αποτελούν ενεργειακό πόρο φιλικό στο περιβάλλον, κοινωνικά αποδεκτό και παρουσιάζουν σημαντικό οικονομικό και αναπτυξιακό ενδιαφέρον.

Στην Μήλο και Νίσυρο έχουν ανακαλυφθεί σπουδαία γεωθερμικά πεδία και έχουν γίνει γεωτρήσεις παραγωγής (5 και 2 αντίστοιχα). Στην Μήλο μετρήθηκαν θερμοκρασίες μέχρι 325 °C σε βάθος 1000 m. και στην Νίσυρο 350° C σε βάθος 1500 m. Οι γεωτρήσεις αυτές θα μπορούσαν να στηρίξουν μονάδες ηλεκτροπαραγωγής 20 και 5 ΜW, ενώ το πιθανό συνολικό δυναμικό υπολογίζεται να είναι την τάξης των 200 και 50 MW αντίστοιχα.

Στην Βόρεια Ελλάδα η γεωθερμία προσφέρεται για θέρμανση, θερμοκήπια, ιχθυοκαλλιέργειες κ.λ.π. Στην λεκάνη του Στρυμόνα έχουν εντοπισθεί τα πολύ σημαντικά πεδία Θερμών-Νιγρίτας, Λιθότροπου-Ηράκλειας, Θερμοπηγής-Σιδηρόκαστρου και Αγγίστρου. Πολλές γεωτρήσεις παράγουν νερά μέχρι 75 °C, συνήθως αρτεσιανά και πολύ καλής ποιότητας και παροχής. Μεγάλα και μικρότερα γεωθερμικά θερμοκήπια λειτουργούν στην Νιγρίτα και το Σιδηρόκαστρο.

Στην πεδινή περιοχή του Δέλτα Νέστου έχουν εντοπισθεί δύο πολύ σημαντικά γεωθερμικά πεδία, στο Ερατεινό Χρυσούπολης και στο Ν. Εράσμιο Μαγγάνων Ξάνθης. Νερά άριστης ποιότητας μέχρι 70 °C και σε πολύ οικονομικά βάθη παράγονται από γεωτρήσεις στις εύφορες αυτές πεδινές περιοχές. Στην Ν. Κεσσάνη και στο Πόρτο Λάγος Ξάνθης, σε μεγάλης έκτασης γεωθερμικά πεδία, παράγονται νερά θερμοκρασίας μέχρι 82 °C.

Στην λεκάνη των λιμνών Βόλβης και Λαγκαδά έχουν εντοπισθεί τρία πολύ ρηχά πεδία με θερμοκρασίες μέχρι 56 °C. Στην Σαμοθράκη υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία καθώς γεωτρήσεις βάθους μέχρι 100 μ. συνάντησαν νερά της τάξης των 100° C.

Η χρήση της Γεωθερμίας παγκοσμίως

Η πρώτη βιομηχανική εκμετάλλευση της γεωθερμικής ενέργειας έγινε στο Λαρνταρέλλο (Lardarello) της Ιταλίας, όπου από τα μέσα του περασμένου αιώνα χρησιμοποιήθηκε ο φυσικός ατμός για να εξατμίσει τα νερά που περιείχαν βορικό οξύ αλλά και να θερμάνει διάφορα κτήρια. Το 1904 έγινε στο ίδιο μέρος η πρώτη παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τη γεωθερμία (σήμερα παράγονται εκεί 2,5 δισ. kWh/έτος). Σπουδαία είναι η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας από την Ισλανδία, όπου καλύπτεται πολύ μεγάλο μέρος των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια και θέρμανση.

Κατά το 2005, 72 χώρες έχουν αναπτύξει γεωθερμικές εφαρμογές χαμηλής-μέσης θερμοκρασίας, κάτι που δηλώνει σημαντική πρόοδο σε σχέση με το 1995, όταν είχαν αναφερθεί εφαρμογές μόνο σε 28 χώρες. Η εγκατεστημένη θερμική ισχύς γεωθερμικών μονάδων μέσης και χαμηλής θερμοκρασίας ανήλθε το 2007 στα 28268 MWt, παρουσιάζοντας αύξηση 75% σε σχέση με το 2000, με μέση ετήσια αύξηση 12%. Αντίστοιχα, η χρήση ενέργειας αυξήθηκε κατά 43% σε σχέση με το 2000 και ανήλθε στα 273.372 TJ (75.940 GWh/έτος).

Παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος με γεωθερμική ενέργεια το 2008 γινόταν σε 24 χώρες. Το 2007 η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων παραγωγής ενέργειας στον κόσμο ανήλθε στα 9735 MWe, σημειώνοντας αύξηση περισσότερων από 800 MWe σε σχέση με το 2005.[2]

Εφαρμογές της Γεωθερμίας

Οι εφαρμογές της γεωθερμικής ενέργειας ποικίλουν ανάλογα με τη θερμοκρασία και περιλαμβάνουν [3]:
ηλεκτροπαραγωγή (θ>90 °C), (παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με δυαδικό κύκλο)
θέρμανση χώρων (με καλοριφέρ για θ>60 °C, με αερόθερμα για θ>40 °C, με ενδοδαπέδιο σύστημα (θ>25 °C),
ψύξη και κλιματισμό (με αντλίες θερμότητας απορρόφησης για θ>60 °C, ή με υδρόψυκτες αντλίες θερμότητας για θ<30 °C)
θέρμανση θερμοκηπίων και εδαφών επειδή τα φυτά αναπτύσσονται γρηγορότερα και γίνονται μεγαλύτερα με τη θερμότητα (θ>25 °C), ή και για αντιπαγετική προστασία
ιχθυοκαλλιέργειες (θ>15 °C) επειδή τα ψάρια χρειάζονται ορισμένη θερμοκρασία για την ανάπτυξή τους
βιομηχανικές εφαρμογές όπως αφαλάτωση θαλασσινού νερού (θ>60 °C), ξήρανση αγροτικών προϊόντων, κλπ
θερμά λουτρά για θ = 25-40 °C

Προβλήματα και πλεονεκτήματα

Γενικά, η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας συναντά ορισμένα βασικά προβλήματα, τα οποία θα πρέπει να λυθούν ικανοποιητικά για την οικονομική εκμετάλλευση της εναλλακτικής αυτής μορφής ενέργειας. Οι τύποι αυτοί των προβλημάτων είναι ο σχηματισμός επικαθίσεων (ή όπως συχνά λέγεται οι καθαλατώσεις ή αποθέσεις) σε κάθε σχεδόν επιφάνεια που έρχεται σε επαφή με το γεωθερμικό ρευστό, η διάβρωση των μεταλλικών επιφανειών, καθώς και ορισμένες περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις (διάθεση των ρευστών μετά τη χρήση τους, εκπομπές τοξικών αερίων, ιδίως του υδροθείου).

Όλα αυτά τα προβλήματα σχετίζονται άμεσα με την ιδιάζουσα χημική σύσταση των περισσότερων γεωθερμικών ρευστών. Τα γεωθερμικά ρευστά λόγω της υψηλής θερμοκρασίας και της παραμονής τους σε επαφή με διάφορα πετρώματα περιέχουν κατά κανόνα σημαντικές διαλυμένων αλάτων και αερίων. Η αλλαγή των θερμοδυναμικών χαρακτηριστικών των ρευστών στο στάδιο της εκμετάλλευσης μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες ευνοϊκές τόσο για τη χημική προσβολή των μεταλλικών επιφανειών, όσο και για την απόθεση ορισμένων διαλυμένων ή αιωρούμενων στερεών και την απελευθέρωση στο περιβάλλον επιβλαβών ουσιών.

Ο σχηματισμός επικαθίσεων σε γεωθερμικές μονάδες μπορεί να ελεγχθεί σε κάποιο βαθμό, αν όχι ολοκληρωτικά, με μια πληθώρα τεχνικών και μεθόδων. Μερικές από τις πιο τυπικές πρακτικές είναι ο σωστός σχεδιασμός της μονάδας και η επιλογή των κατάλληλων συνθηκών λειτουργίας της, η ρύθμιση του pH του ρευστού, η προσθήκη χημικών ουσιών (αναστολέων δημιουργίας επικαθίσεων) και, τέλος, η απομάκρυνση των σχηματιζόμενων στερεών με χημικά ή φυσικά μέσα, στη διάρκεια προγραμματισμένων ή όχι διακοπών λειτουργίας της μονάδας.

Οι διάφορες δυνατότητες ελέγχου της διάβρωσης στις γεωθερμικές μονάδες επικεντρώνονται (α) στην επιλογή του κατάλληλου υλικού κατασκευής (π.χ. χρήση πολυμερικών υλικών, εναλλακτών θερμότητας από τιτάνιο, Hastelloy κτλ.), (β) στην επικάλυψη των μεταλλικών επιφανειών με ανθεκτικά στη διάβρωση στρώματα, (γ) στην προσθήκη αναστολέων διάβρωσης, και (δ) στον ορθό σχεδιασμό της μονάδας.

Η γεωθερμική ενέργεια θεωρείται ήπια μορφή ενέργειας, σε σύγκριση με τις συμβατικές μορφές ενέργειας, χωρίς βέβαια οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εκμετάλλευσή της να είναι συχνά αμελητέες. Η υψηλότερη περιεκτικότητα των γεωθερμικών ρευστών υψηλής ενθαλπίας σε διαλυμένα άλατα και αέρια σε σχέση με τα ρευστά χαμηλής ενθαλπίας επιβάλλουν το διαχωρισμό των επιπτώσεων από την αξιοποίηση της γεωθερμίας. Τα προβλήματα από τη διάθεση των νερών που χρησιμοποιούνται για άμεσες χρήσεις είναι κατά κανόνα ηπιότερα (και σχεδόν μηδενικά) από ότι των ρευστών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Επίσης θα πρέπει να τονιστεί από την αρχή ότι στην περίπτωση που εφαρμόζεται η άμεση επανεισαγωγή των γεωθερμικών ρευστών στον ταμιευτήρα, όπως στην περίπτωση των μονάδων με δυαδικό κύκλο, οι επιπτώσεις είναι ελάχιστες. Βεβαίως κατά τη φάση της έρευνας, της ανόρυξης των γεωτρήσεων, των δοκιμών και της κατασκευής της μονάδας μπορούν να υπάρξουν διαρροές και διάθεση γεωθερμικών νερών σε υδάτινους αποδέκτες, καθώς και αυξημένος θόρυβος.

Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την αξιοποίηση των ρευστών υψηλής ενθαλπίας διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή και ταξινομούνται σε συνάρτηση της αιτίας όπως τη χρήση γης, εκπομπές αερίων, τη διάθεση υγρών αποβλήτων, θόρυβο, δημιουργία μικροσεισμικότητας και καθιζήσεις. Η έκταση γης που απαιτείται για την αξιοποίηση της γεωθερμίας (π.χ. για την εγκατάσταση της μονάδας, το χώρο για τις γεωτρήσεις, τις σωληνώσεις μεταφοράς και τους δρόμους πρόσβασης) είναι γενικά μικρότερη από την έκταση της γης που απαιτούν άλλες μορφές ενέργειας (ατμοηλεκτρικοί σταθμοί άνθρακα, υδροηλεκτρικοί σταθμοί κτλ.).

Το CO2 που εκπέμπεται από γεωθερμικές μονάδες ποικίλλει ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του πεδίου, καθώς και την τεχνολογία παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας, αν και οι εκπομπές του είναι κατά πολύ μικρότερες από τις αντίστοιχες εκπομπές ατμοηλεκτρικών μονάδων και συγκρίνονται ευνοϊκά και με τις εκπομπές (έμμεσες ή άμεσες) από άλλες ΑΠΕ. Το H2S, λόγω της έντονης οσμής του και της σχετικής τοξικότητάς του, είναι υπεύθυνο τις περισσότερες φορές για τη προκατάληψη που εκδηλώνεται κατά της γεωθερμίας. Οι εκπομπές H2S ποικίλλουν από <0,5 g/kWh μέχρι και 7 g/kWh. Οι εκπομπές του H2S μπορούν να ελεγχθούν σχετικά εύκολα και να μειωθούν σε συγκεντρώσεις 1 ppb με μια πληθώρα μεθόδων, όπως με τη διεργασία Stredford, με την καύση και επανεισαγωγή, με την οξειδωτική μέθοδο Dow κτλ.

Η κύρια ανησυχία από την αξιοποίηση της γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας προέρχεται από τη διάθεση των γεωθερμικών νερών στους υδάτινους αποδέκτες. Λόγω της υψηλής θερμοκρασίας και της περιεκτικότητάς του σε διάφορα χημικά συστατικά, το γεωθερμικό ρευστό προτού διατεθεί σε υδάτινους αποδέκτες θα πρέπει να υποστεί κάποια επεξεργασία και να μειωθεί η θερμοκρασία του. Τονίζεται ξανά ότι η περιβαλλοντικά περισσότερο αποδεκτή μέθοδος διάθεσης των γεωθερμικών ρευστών είναι η επανεισαγωγή τους στον ταμιευτήρα.

Συγκρινόμενη με τις άλλες ΑΠΕ, η γεωθερμία δεν υστερεί σε περιβαλλοντικά οφέλη. Αυτό βέβαια έρχεται σε προφανή αντίθεση με την εντύπωση που κυριαρχεί ότι ορισμένες ΑΠΕ (π.χ. φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια) δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Η εντύπωση αυτή μεταβάλλεται όταν κανείς συνυπολογίσει τις επιπτώσεις οποιασδήποτε μορφής ενέργειας σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής μιας τεχνολογίας, αλλά και την επιβάρυνση στο περιβάλλον από την κατασκευή και λειτουργία των μονάδων.

Τα περιβαλλοντικά οφέλη της γεωθερμίας μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

Συνεχής παροχή ενέργειας, με υψηλό συντελεστή λειτουργίας (load factor), >90%.
Μικρό λειτουργικό κόστος, αν και το κόστος παγίων είναι σημαντικά αυξημένο σε σχέση και με τις συμβατικές μορφές ενέργειας.* Μηδενικές ή μικρές εκπομπές αερίων στο περιβάλλον.
Μικρή απαίτηση γης.
Συμβολή στην επίτευξη των στόχων της Λευκής Βίβλου της Ε.Ε. και του Πρωτοκόλλου του Κιότο.
Αποτελεί τοπική μορφή ενέργειας με συνέπεια την οικονομική ανάπτυξη της γεωθερμικής περιοχής.
Συμβολή στην μείωση της ενεργειακής εξάρτησης μιας χώρας, με τον περιορισμό των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων.[2]
http://lyk-siatist.koz.sch.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=94:2011-11-23-10-11-03&catid=1:latest-news